چه کسی دیزاین داخلی را اختراع کرد؟
چه کسی دیزاین داخلی را اختراع کرد؟
السی دو ولف؛ اولین دیزاینر داخلی آمریکا
در بررسی تاریخ همیشه توجه ویژه‌ای به اولین‌ها می‌شود. شکی نیست که عوامل زیادی در اعتباربخشی به یک فرد یا ارزش دادن به یک اثر دخیل هستند، اما در یک بزنگاه تاریخی برخی از اتفاقات برجسته‌تر می‌شوند و به نقطه‌ی عطفی در تاریخ بدل می‌گردند. اگر در تاریخ دیزاین بیشتر دقیق شویم احتمالاً یک پرسش اساسی برایمان مطرح خواهد شد؛ بنیان حرفه‌ای که امروز با عنوان دیزاین داخلی می‌شناسیمش، چگونه و توسط چه کسی بنا نهاده‌شد؟
السی دو ولف ، بازیگر آمریکایی تباری بود که بعدها به شخصیت برجسته‌ای در دیزاین داخلی تبدیل شد. این مجله‌ی نیورکر بود که برای اولین بار اعلام کرد: «دیزاین داخلی به عنوان یک حرفه، توسط السی دو ولف اختراع شد». السی در واقع اولین نفری بود که برای چیدمان کردن یک فضای داخلی، سفارش کار گرفت. اتفاقی که عنوان اولین دیزاینر داخلی آمریکا را برایش به ارمغان آورد. در نیویورک به دنیا آمد و در جوانی جذب حرفه‌ی بازیگری شد؛ کاری که در آن زمان برای خانم‌هایی از طبقه‌های خاص اجتماعی مرسوم و تا حدی مُد بود. با شناخته شدن در محافل تئاتری، به بازیگری حرفه‌ای تبدیل شد که در نمایش‌های مختلف کمدی و تاریخی ایفای نقش می‌کرد. در همین دوران بود که با الیزابت بسی ماربری که در حرفه‌ی خودش زن سرسخت و موفقی بود آشنا شد. ماربری از ثروت خوبی برخوردار بود و همین امر سرآغازی شد برای زندگی مستقل و مشترک دو ولف و ماربری در خانه‌ای در منهتن، محله‌ی ایروینگ . ماربری به رشد دو ولف در مسیر بازیگری کمک های زیادی کرد. اما حقیقت ماجرا این است که دو ولف بیش از آن که به واسطه‌ی نقش‌هایش مورد تحسین و توجه قرار بگیرد، سبک پوشش و لباس‌هایش مورد استقبال قرار می‌گرفت. دو ولف استعداد تئاتری یا چهره‌ی زیبا و منحصر به فرد نداشت، اما اندامی بسیار ظریف داشت که برای نمایش لباس‌های به‌روز ایده‌آل بود و از این ویژگی نهایت استفاده را هم برد. ماربری و دو ولف هر تابستان به فرانسه سفر می‌کردند و با تهیه‌ی مجموعه‌هایی از لباس‌های لوکس و ترند، به نیویورک بازمی‌گشتند و در تولیدات نمایشی پیش رو، از آن‌ها استفاده می‌کردند. گویا در همین سفرها بود که دو ولف شیفته‌ی سبک دیزاین و معماری قرن هجدهم فرانسه شد. او که از دکوراسیون ویکتوریایی نفرت داشت، در دیزاین فرانسوی ویژگی‌هایی یافت که سبک دیزاین ویکتوریایی کاملاً از آن عاری بود. تماشاگران تئاتر مجذوب لباس‌های دو ولف شده بودند و سبک پوشش او را تقلید می‌کردند. به دنبال این محبوبیت دو ولف تبدیل به چهره‌ای شد که به‌راحتی با سبک و نگاه ویژه‌اش، ترندها را تعیین می‌کرد. تا جایی که سلیقه‌ی او باعث شد تا سال ها بعد به عنوان خوش‌پوش ترین زن جهان انتخاب شود. السی به سرعت متوجه استعداد ذاتی‌اش در جریان‌ساز بودن و تأثیرگذاری بر سلیقه‌ی افراد شد و بر همین اساس با کمک ماربری، رفته‌رفته خط مشی آتی خودش را بنا نهاد. اگر دو ولف می‌توانست با سبک لباس‌هایش همه را تحت تأثیر قرار دهد، حتماً می‌توانست از این تأثیرگذاری در زمینه‌های دیگر هم بهره ببرد؛ در دیزاین داخلی!
خانه‌ی مشترکش با ماربری در واقع مکانی بود برای دست‌وپنجه نرم کردن با اولین ایده‌هایش و کمک به تکامل و پخته شدن آن‌ها. دو ولف زیبایی‌شناسی «نور، هوا، راحتی» را از خانه‌ی ایروینگ آغاز کرد و تلاش کرد تا ظرافت دیزاین قرن هجده فرانسه را جایگزین استاندارهای دیزاین داخلی ویکتوریایی، یعنی کاغذدیواری‌های طرح‌دار و شلوغ، پرده‌های مخملی، چوب‌های تیره، مبلمان و اثاثیه‌ی سنگین و پر تزئینات کند. دیوارهایی به رنگ طوسی کم‌رنگ یا عاجی، مبلمان سبُک با پارچه‌های گلدار رنگ‌پریده، پرده‌های روشن و آینه‌های فراوان رفته‌رفته به عناصر موردعلاقه‌اش در دیزاین و چیدمان خانه تبدیل شدند. دیزاین خانه‌ی ایروینگ به شدت جامعه‌ی الیت نیویورک را تحت تأثیر قرار داد. پس از آن بود که السی با درخواست‌های زیادی برای چیدمان خانه‌های افراد سرشناس مواجه شد. این توجهات باعث شد تا ماربری مشوق اصلی دو ولف برای دنبال کردن حرفه‌ای جدید باشد: «چرا ادامه ندهی و اولین زن دکوراتور آمریکا نباشی؟!» او اولین دفتر خود را در خانه‌ای قدیمی در نیویورک راه‌اندازی کرد و با تأکید بر ایده‌هایی نظیر سادگی و تناسب و به کار بستنشان در دیزاین فضاها، افق‌های دیزاین داخلی و دکوراسیون را گسترش داد.
مسیر شغلی دو ولف به عنوان یک دیزاینر حرفه‌ای از سال 1905 آغاز شد؛ زمانی که کولونی کلاب ، توسط ماربری و گروهی از زنان قدرتمند و البته ثروتمند نیویورک تأسیس شد. کولونی کلاب اولین فضای اجتماعی منحصراً زنانه در شهر بود که قرار بود بستری فراهم کند برای گردهم‌آیی زنانی از طبقات خاص اجتماعی. ماربری و معمار کولونی کلاب (استنفور وایت )، پازل زندگی دو ولف را به‌گونه‌ای چیدند تا بتواند به مشهورترین دکوراتور آن زمان تبدیل شود؛ یعنی اولین فردی که برای دیزاین داخلی سفاش کار دریافت کرد. کولونی کلاب، پروژه‌ای بزرگ بود که به اعتبار دو ولف کمک زیادی کرد. پس از آن پروژه‌های زیادی به او پیشنهاد شد؛ از کلاب‌ها، اُپراها و فضاهای عمومی گرفته تا خانه‌های خصوصی. یکی از همین پروژه‌ها، دیزاین داخلی بخش‌هایی از خانه‌ی هنری کلی فریک بود. فریک یکی از بهترین صنعتگران و برجسته‌ترین مجموعه‌داران آثار هنری در عصر خود بود که با استخدام دو ولف، یک‌شبه از او زنی ثروتمند ساخت.
در سال 1926، دو ولف در سن 61 سالگی با سر چارلز مندل دیپلمات بریتانیایی ازدواج کرد. ازدواجی که همه را شگفت‌زده کرد. رابطه‌ی آن دو چندان جنبه‌ی رومانتیک نداشت و معیارهای دیگری در آن دخیل بود. به هرحال این ازدواج اعتبار و جایگاه ویژه‌ای برای دو ولف در سراسر عمرش به ارمغان آورد.
دکوراسیون مدرنیستی دو وولف نشان‌دهنده یک گسست رادیکال از گذشته بود تا عصر جدیدی از دیزاین داخلی سبک‌تر و روشن‌تر همراه با رویکردی کاربردی به زندگی آغاز گردد. دو ولف از کودکی نسبت به مؤلفه‌های دیزاین حساس بود. او در کتاب مطرحش، خانه‌ای با طعم خوب ، نوشت: «من قرار است همه چیز اطرافم را زیبا کنم و این زندگی من خواهد بود». سبک دو ولف پیوسته پخته‌تر شد و پس از جنگ جهانی دوم به سبکی رهاتر و التقاطی‌تر دست یافت و تلاش کرد با در آغوش گرفتن جریان‌ها و جنبش‌های جدید خودش را به چالش بکشد. نظرهای متفاوت و متناقضی درباره‌ی او وجود داشت، برخی تحسینش می‌کردند و برخی چندان دل خوشی از او و فعالیت‌هایش نداشتند اما نمی‌توان انکار کرد که او زنی مدرن، سخت‌کوش، دارای نبوغ و البته توانا در ایجاد شبکه‌سازی و روابط که بود که قدرت برندسازی را درک‌کرده بود و از آن بهره می‌برد. همین ویژگی‌ها از السی دو ولف، نامی ماندگار در تاریخ ساخت.
