وینسور مککی از کارتونیستهای کمتر شناختهشده است که بهخوبی از فضا و مبلمان استفاده میکند تا دنیای سوررئالی را برای کودکان به تصویر بکشد؛ اما آثار او فراتر از یک نویسنده کودک است. مککی یک هنرمند و کارتونیست آمریکایی بود که در اوایل قرن بیستم به شهرت رسید و بهعنوان یکی از پیشگامان هنر کمیک و انیمیشن شناخته میشود.
او به خاطر داستانهای تخیلی و طراحیهای زیبا شهرت دارد و بهویژه المان خواب و رؤیا در آثارش نقش انکارناپذیری دارد. برخی از آثار او عبارتند از:
1. رؤیای رِربیت فیند (Dream of the Rarebit Fiend): این کمیک به خوابهای عجیب و غریب شخصیت اصلی، که معمولاً بعد از خوردن یک وعده غذای سنگین رربیت (نوعی پنیر ذوبشده) به خواب میرود، میپردازد.
2. داستان گرتی دایناسوره (Gertie the Dinosaur): این داستان حول یک دایناسور به نام گرتی میچرخد و بهعنوان یکی از اولین انیمیشنهای شخصیتمحور محسوب میشود که در آن مککی با یک دایناسور تعامل میکند.
3. داستان نمو کوچولو (Little Nemo): نمو کوچولو یک بچهی خوابآلود است که هر شب به دنیای خواب میرود و در آنجا ماجراهای شگفتانگیزی را تجربه میکند. دنیای خواب پر از موجودات عجیب و غریب، مکانهای جادویی و چالشهای مختلف است و نمو با تخت خود به آن دنیاها سفر میکند.
4. سمی کوچولوی عطسهای (Little Sammy Sneeze): سمی یک پسربچهی کنجکاو و بازیگوش است که عطسههایش همیشه عواقب غیرمنتظرهای به همراه دارد و هر عطسهی او معمولاً منجر به ایجاد هرج و مرج یا تغییرات غیرقابل پیشبینی در اطرافش میشود.
مککی به خاطر تکنیکهای نوآورانهاش در انیمیشن شناخته میشود و بسیاری از اصول انیمیشن مدرن را پایهگذاری کردهاست. آثار او معمولاً شامل جزئیات دقیق و طراحیهای زیبا هستند که به دنیای تخیلی و خیالی او عمق میبخشند. آثار مککی تأثیر زیادی بر هنر کمیک و انیمیشن گذاشت و الهامبخش هنرمندان و انیماتورهای بعدی شد. او مبلمان را بهعنوان بخشی از فضای رؤیایی و تخیلی داستانها، وارد میکند و این مداخله به خلق محیطهای جذاب و شگفتانگیز کمک میکند.
استفاده نمادین از مبلمان در کارتونهای وینسور مککی، به ویژه در آثار معروف او مانند «نمو کوچولو» و «سمی کوچولو عطسهای»، به چند جنبه مهم اشاره دارد:
1. مبلمان بهعنوان بخشی از دکوراسیون، فضایی را که شخصیتها در آن قرار دارند، تعریف میکند. مثلاً در «نمو کوچولو»، تختخواب و مبلمان اتاق نمو بهوضوح نشاندهندهی مرزی بین دنیای واقعیت و دنیای خوابوخیال او هستند. در کارتونهای مککی، مبلمان معمولاً به عنوان نمادی از زندگی روزمره و واقعیت استفاده میشود که در تضاد با دنیای خیالی و جادویی خواب قرار دارد. این تضاد به بیننده کمک میکند تا تفاوت بین دو دنیا را بهتر درک کند.
2. مبلمان بهعنوان یک کاراکتر مستقل: مبلمان میتواند ویژگیهای شخصیتی را به تصویر بکشد. مثلاً یک مبلمان شلوغ و نامنظم ممکن است نشاندهندهی شخصیتهای بینظم و پرجنبوجوش باشد، در حالی که مبلمان مرتب و کلاسیک میتواند به شخصیتهای جدیتر اشاره کند. این تغییر شخصیت نمادین مبلمان در این کارتونها میتواند به عنوان ابزاری برای ایجاد حرکت و تغییر در داستان عمل کند. مثلاً وقتی سمی عطسه میکند و همه چیز به هم میریزد، مبلمان بهعنوان بخشی از این تغییرات ناگهانی عمل میکند.
این عناصر به مککی کمک کردهاست تا داستانهایش بهصورت بصری و عمیقتر روایت شود. با وجود پررنگ بودن استفاده از مبلمان و اشیاء در کارتونهای وینسور مککی، این تأثیرات به این دو داستان خلاصه نمیشود. مککی در بسیاری از کارهایش، از جمله رؤیای رربیت فیند و داستان گرتی دایناسوره هم از مبلمان و اشیاء بهصورت نمادین استفاده کردهاست تا این عناصر به تقویت داستان و شخصیتها کمک کنند.
در آثار مختلف، اشیاء میتوانند نمادهای خاصی را بهتصویر بکشند. برای مثال، در رؤیای رربیت فیند، اشیاء مختلف نقش مهمی در ایجاد موقعیتهای کمدی و تخیلی دارند و بر روایت تأثیر میگذارند چرا که مبلمان و اشیاء بهعنوان ابزارهایی برای پیشبرد داستان و ایجاد تنش یا طنز عمل میکنند. این تأثیر در تمام آثار مککی مشهود است و به غنای بصری و داستانی کارهای او افزوده است.
تکرار مضامین بهواسطه تنوع مبلمان در آثار او نیز بسیار هوشمندانه است و امضای خاص او را حفظ کردهاست. مککی بهطور مداوم از مضامین مشابه در آثار مختلفش استفاده میکند. بهعنوان مثال، دنیای خواب و واقعیت، که در آن اشیاء و مبلمان بهعنوان پلهایی بین این دو دنیا عمل میکنند.
کمیک استریپ تسلط مککی در عمق میدان، پرسپکتیو، ترکیببندی، استفاده از رنگ و توانایی داستانسرایی را به نمایش گذاشت. مککی با استفاده از یک صفحه تمام رنگی 16 در 21 اینچی، استفاده هوشمندانه از صفحه قاب روزنامه را که از طریق پانلهای خلاقانه با اندازههای مختلف برای انطباق با هر داستان تغییر داده بودند، آزمایش کرد.
او به ایجاد شخصیتهای چندبعدی و جذاب توجه داشت. شخصیتهای او معمولاً دارای ویژگیهای خاص و داستانهای غنی بودند که باعث ارتباط عاطفی بین خواننده و شخصیتها میشد. همچنین در استفاده از اشیاء و مبلمان بهعنوان نمادهایی برای بیان احساسات و وضعیت شخصیتها بهره میبرد که این روش به غنای بصری و معنایی آثارش افزودهاست.
مککی به خوبی از کمدی و طنز برای ایجاد تنش و پیشبرد داستان استفاده میکرد و توانست با ایجاد موقعیتهای کمدی، به مسائل جدیتر بپردازد و در عین حال خوانندگان را سرگرم کند. او همچنین از تکنیکهای بصری نوآورانهای مانند طراحیهای غیرمتعارف و استفاده از رنگهای جذاب بهره میبرد که به کارهایش جذابیت بیشتری میبخشید.
مککی با ایجاد داستانهایی که خواننده را به فکر وادار میکرد، تجربه کاربری متفاوتی را ارائه داد. او با طراحیهای خلاقانه، خواننده را در داستان دخیل میکرد. نوآوریهای وینسور مککی در کمیک نه تنها بر روی آثار خودش تأثیر گذاشت، بلکه بر نسلهای بعدی هنرمندان نیز تأثیر عمیقی گذاشت و به توسعه این هنر کمک کرد. در صد سالی که آثار او معرفی شد قدرت هنر تصویرسازی او در آثار والت دیزنی و خلاقیتهای کارتونی برادران وارنر و هانا-باربرا، انیمیشنهای استاپموشن، کارتونهای روزنامهها همچنان مشهود و قابل تشخیص است و حتی در آثار بسیار هنرمندانه کریس ور نیز دیده میشود.
منابع و ارتباطات سودمند
1. https://rockwellcenter.org/student-research/winsor-mccay-about-fame-and-the-enjoyment-of-art/
2. https://www.illustrationhistory.org/artists/winsor-mccay
3. Roeder, K. (2014). Wide awake in Slumberland: Fantasy, mass culture, and modernism in the art of Winsor McCay. Univ. Press of Mississippi